Nikozja - informacje turystyczne i przewodnik
Pasjonujące miasto łączące grecką charyzmę z tureckim klimatem.
Informacje ogólne
Środkowa część Cypru to obszar o bogatej i dramatycznej historii, która przyciąga turystów swoimi malowniczymi krajobrazami oraz licznymi zabytkami. To miejsce, gdzie czas wydaje się płynąć wolniej, co sprawia, że można poczuć się wyjątkowo, a chwile spędzone na zwiedzaniu zapadają w pamięć. Życie mieszkańców tego regionu jest sielankowe, co dodatkowo tworzy przyjemną atmosferę.
Historia Cypru jest bardzo burzliwa, ponieważ wyspa była przez wieki przedmiotem zainteresowania różnych cywilizacji, takich jak Grecy, Egipcjanie, Rzymianie, Wenecjanie, Turcy oraz Anglicy. W wyniku tych wpływów pozostało wiele cennych zabytków, które przyciągają turystów. Kluczowym momentem w dziejach regionu był rok 1974, kiedy to Cypr został podzielony na część północną, turecką, oraz południową, grecką. Granica, znana jako „zielona linia”, przebiega przez stolicę Nikozję i przypomina historyczny mur berliński. Po wydarzeniach z lat siedemdziesiątych społeczeństwo Cypru podzieliło się na dwa obozy, ale po przystąpieniu wyspy do Unii Europejskiej w 2003 roku sytuacja uległa poprawie, a podróże między obiema częściami stolicy stały się łatwiejsze.
Nikozja, mimo podziału, jest miejscem, które wielu turystów pragnie zobaczyć, aby odkryć złożoną historię miasta. Przekraczając „zieloną granicę” w czasie podróży między północą a południem, można doświadczyć tej unikalnej sytuacji. Miasto zostało założone przez Bizantyjczyków w 965 roku, a jego rozwój przyspieszył dzięki piratom kontrolującym wybrzeże w IX wieku. Nikozja była siedzibą królewską, co wpłynęło na intensywny rozwój architektury i nadanie miastu charakterystycznego stylu. W południowej części warto zwrócić uwagę na zabytki w obrębie weneckich murów, takie jak bastion Costanza oraz pomnik Wolności otoczony urokliwym parkiem. Miasto słynie z licznych wież obronnych, a jednym z ważniejszych obiektów jest meczet Cami Omeriye, który jest jedyną grecką świątynią w tej części miasta.
Nikozja uchodzi za ogromne muzeum na świeżym powietrzu, gdzie obok siebie znajdują się osmańskie karawanseraje, świątynie Lusignanów oraz prawosławny kościół Panagia Chrysaliniotissa w stylu bizantyjskim. Warto również odwiedzić południową bramę Famagusta, która jest doskonałym miejscem na odpoczynek i zrobienie pamiątkowych zdjęć. W pobliżu znajduje się plac Plateia Eleftherias, skąd można udać się do odnowionej części starówki Laiki Geitonia, pełnej cypryjskich kafejek, restauracji i sklepów z pamiątkami. Aby lepiej poznać historię Nikozji, warto odwiedzić Muzeum Leventis, a najstarsze skarby wyspy można zobaczyć w Muzeum Cypru, gdzie znajduje się autentyczny posąg Afrodyty.
Nie można zapomnieć o północnej części Nikozji, która również zasługuje na uwagę. W obrębie obronnych murów znajduje się pięć interesujących bastionów, w tym imponująca Brama Kyrenia, która była tradycyjnym wjazdem do tureckiej dzielnicy. Warto również odwiedzić Muzeum Etnograficzne oraz średniowieczne zajazdy, z których najciekawszy to Gospoda Hazardzistów – Buyuk Han, znana z unikalnej architektury. Najstarszym przykładem architektury gotyckiej jest świątynia Selimiye Camii, która jest dostępna dla zwiedzających w przerwach między modlitwami. Warto również zajrzeć do dzielnicy Arabahmet, gdzie można podziwiać osmańskie domy oraz spróbować lokalnych specjałów w przytulnych restauracjach.
Obywatele krajów Unii Europejskiej mogą swobodnie przekraczać granicę między obiema częściami Nikozji, korzystając z przejścia kontrolowanego przez ONZ przy hotelu Ledra Place. Wymagany jest paszport lub dowód osobisty. Po stronie greckiej nie ma specjalnych formalności, chociaż należy być gotowym na kontrolę dokumentów. Natomiast po stronie Cypru Północnego wymagana jest odpowiednia procedura, a także należy pamiętać o ograniczeniach dotyczących przewozu towarów. Granicę można przekroczyć również samochodem, korzystając z przejścia Agios Dometios.
Informacje praktyczne
O kierunku
Stolica: Nikozja
Język: Grecki, Turecki
Czas lokalny: Różnica w czasie względem Polski wynosi +1 godzinę przez cały rok.
Dokumenty: Dowód osobisty lub paszport.
Ogólne wymagania wjazdowe dla obywateli Polski
Polscy obywatele nie potrzebują wizy, aby wjechać na Cypr. Granicę (zarówno południową, jak i północną) można przekroczyć na podstawie dowodu osobistego lub paszportu. Paszporty tymczasowe również są honorowane. Nie ma określonej minimalnej ważności dokumentów, ale zarówno dorośli, jak i dzieci muszą posiadać ważny dowód osobisty lub paszport.
Szczepienia: Brak wymaganych szczepień.
Napięcie i rodzaj gniazdka: Wymagany adapter; 220 V; 50 Hz / typ G.
Pieniądze
Waluta: Euro (EUR), 1 EUR = 100 centów, 1 EUR = 4.3178 PLN (kurs NBP z dnia 2024-10-21).
Napiwki: Zwyczajowo zostawia się napiwki w wysokości co najmniej 10% wartości rachunku.
Obowiązkowy podatek turystyczny: Brak opłaty za pobyt turystyczny.
Komunikacja
Transport publiczny: Na Cyprze dostępne są autobusy lotniskowe, międzymiastowe oraz miejskie. Bilety można kupić u kierowcy. Taksówki są wygodnym środkiem transportu na wyspie.
Wynajem samochodów: Obowiązuje ruch lewostronny po obu stronach wyspy. Polskie prawo jazdy jest akceptowane. Aby wynająć samochód, trzeba mieć ukończone 21 lat. Koszt wynajmu zależy od klasy pojazdu. Jeśli planujesz przekroczyć granicę na północ, musisz wykupić dodatkowe ubezpieczenie. Obywatele Polski mogą przekroczyć granicę strzeżoną przez ONZ na podstawie paszportu lub dowodu osobistego.
Lokalne zwyczaje i informacje
Chociaż urzędowymi językami na Cyprze są grecki (na południu) i turecki (na północy), w turystycznych obszarach można swobodnie porozumiewać się po angielsku. W większych miastach, takich jak Limassol, można również spotkać osoby mówiące po rosyjsku. Płatności kartą są powszechne, chociaż w niektórych miejscach wymagane jest zrealizowanie transakcji od określonej kwoty. Bankomaty są dostępne w miastach i kurortach, natomiast w mniejszych miejscowościach warto mieć przy sobie gotówkę. Banki zwykle pracują od rana do około południa.
Warto pamiętać, że pojazdy z wypożyczalni mają czerwone tablice rejestracyjne. Ze względu na wysokie temperatury latem, życie w miastach ożywa popołudniu i trwa niemal do późnej nocy. W Cyprze papier toaletowy powinien być wyrzucany do koszy na śmieci. Podczas zwiedzania miejsc kultu oraz obiektów sakralnych należy stosować się do zasad dotyczących ubioru.
Cypryjczycy nie uznają niepodległości Cypru Północnego, postrzegając tę część wyspy jako strefę okupowaną. W rozmowach z mieszkańcami południowej części lepiej unikać dzielenia wyspy na dwie części i zachować neutralność. W pobliżu stref demarkacyjnych oraz obiektów wojskowych należy zachować ostrożność podczas robienia zdjęć, ponieważ fotografowanie obiektów wojskowych jest zabronione. W niektórych zabytkach mogą być pobierane opłaty za fotografowanie i filmowanie.
Aktualne informacje na temat bezpieczeństwa w danym kraju można znaleźć na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych - https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych
Co warto zobaczyć odwiedzając Nikozje? - najwieksze atrakcje
Część północna Cypru
Guzelyurt: To urokliwe miasteczko przyciąga turystów kościołem Ayios Mamas, w którym znajduje się grobowiec związany z intrygującą legendą o Turkach, którzy chcieli okraść to święte miejsce. Z wnętrza trumny wydobywa się tajemniczy płyn, co dodaje temu miejscu mistycyzmu.
Soli: To starożytne miasteczko, założone przez Greków w VI wieku p.n.e., przez wiele stuleci pełniło rolę państwa-miasta. W czasach rzymskich było ośrodkiem hellenizmu. Dziś turyści mogą zwiedzać ruiny, które pozwalają wyobrazić sobie, jak wyglądały niegdysiejsze starożytne metropolie.
Karaman: Ta malownicza wioska w pobliżu Kyrenii zachwyca bielonymi domkami i wąskimi uliczkami osłoniętymi arkadami. Turyści mogą podziwiać zbiór pięknych ikon oraz grobowce z epoki brązu, co czyni to miejsce wyjątkowym.
Półwysep Kormakiti: Ten malowniczy rejon przyciąga miłośników natury i historii. Półwysep jest znany z gościnności maronitów, a jego wspaniałe widoki oraz fascynująca historia osady przyciągają turystów.
Św. Hilarion i Buffavento: W górach Kyrenii znajdują się malownicze zamki i klasztory, które przyciągają turystów swoim urokiem. Najlepiej zachowany jest zamek św. Hilariona, zbudowany przez Bizantyjczyków i krzyżowców, nazywany "bajowym zamkiem króla elfów". To miejsce zainspirowało twórców Disneya do stworzenia scenerii dla "Królewny Śnieżki". Zamek oferuje bogatą historię oraz wiele atrakcji architektonicznych i legendarnych. Zamek Buffavento, choć trudnodostępny, zapewnia zapierające dech widoki na okolicę, w tym Kyrenię, Nikozję oraz Famagustę.
Belapais: Miejscowość ta zyskała sławę dzięki angielskiemu pisarzowi Lawrence'owi Durrellowi, który opisał te tereny w książce "Gorzkie cytryny Cypru". Opactwo w Belapais, uznawane za najpiękniejszą gotycką budowlę na Cyprze, przyciąga turystów, którzy chcą poczuć klimat opowieści Durrella.
Salamina: Starodawna miejscowość niedaleko Famagusty zachwyca zarówno wykopaliskami, jak i pięknymi plażami. Warto poświęcić cały dzień na zwiedzanie Salaminy, znanej jako ważny port w historii wyspy. Wśród atrakcji znajdują się rzymska palestra, kompleks łaźni z III wieku z zachowanymi mozaikami oraz rzymski amfiteatr. W okolicy bazyliki Kambanopetra można podziwiać wykopaliska, a Groby Królewskie przypominają o rytuałach pogrzebowych Mykeńczyków. Warto również zwiedzić klasztor św. Barnaby, który ma duże znaczenie dla historii prawosławnego Cypru.
Półwysep Karpasia: Długa i płaska część Cypru, znana jako "uchwyt do patelni", jest malowniczym miejscem pełnym dzikiej przyrody. To jedno z ostatnich miejsc, gdzie żółwie morskie składają jaja. Turyści mogą zwiedzać ruiny kościołów, mozaiki oraz pozostałości starożytnych miast. Na półwyspie warto zobaczyć bazylikę Panagia Theotokos, przekształconą w muzeum ikon, oraz cieszyć się czasem na piaszczystej plaży w wiosce rybackiej Bogazi, gdzie można spróbować świeżych ryb w lokalnych restauracjach. Zamek Kantara, położony w malowniczym rejonie, jest idealnym miejscem na piknik i podziwianie okolicznych widoków. Warto również odwiedzić klasztor Apostoła Andrzeja, którego historia związana jest z legendą o św. Piotrze.
Część południowa Cypru
Hala Sultan Tekke: Położony 5 km na południowy zachód od Larnaki, ten kompleks przyciąga turystów odwiedzających okolicę. "Tekke" oznacza klasztor, a Hala Sultan to miejsce pochówku ciotki Mahometa, co czyni je jednym z najświętszych miejsc dla muzułmanów. To miejsce słynie z licznych legend, a pielgrzymi z różnych stron świata przybywają tu, aby oddać cześć. Do Hala Sultan Tekke można dotrzeć lokalnym autobusem, a w pobliżu warto również zobaczyć akwedukt Kamares.
Słone Jezioro Larnaki: To niezwykłe miejsce znajduje się w pobliżu lotniska w Larnace. Można wynająć samochód i udać się na punkt widokowy, skąd można podziwiać grupy flamingów. To popularne miejsce do fotografowania, które pozostawia niezatarte wspomnienia z pobytu na Cyprze.
Khirokitia: Dla miłośników archeologii Khirokitia to jedno z najważniejszych miejsc na Cyprze. Wioska ta jest znana z wykopalisk, które ukazują życie w starożytności. To doskonała okazja, aby zobaczyć, jak wyglądają historyczne osady.
Klasztor Stavrovouni: Położony 40 km od Larnaki, ten malowniczy klasztor ma surowe zasady dotyczące zwiedzających – wstęp mają tylko mężczyźni, a robienie zdjęć jest zabronione. Według legendy, założyła go matka Konstantyna Wielkiego, a w klasztorze przechowywane są relikwie Świętego Krzyża.
Pryga: W tej wiosce znajduje się Kaplica Królewska, uznawana za jeden z najważniejszych zabytków epoki frankońskiej. Przyciąga turystów malowidłami ściennymi oraz klimatycznym, prowincjonalnym charakterem.
Ayia Napa: To popularny kurort z luksusowymi hotelami, restauracjami i dyskotekami, ale także z zabytkami z czasów bizantyjskich. XVI-wieczny klasztor Ayia Napa, otoczony murem obronnym, przyciąga turystów swoją architekturą i pięknym widokiem na morze. Dzieci mogą bawić się w Parku Dinozaurów, a w okolicy znajduje się także popularny park wodny. Plaża Nissi to ulubione miejsce wypoczynku, z bogatą ofertą sportów wodnych.
Dherinia: Ta wioska oferuje zdumiewające widoki na "martwą strefę" oraz opuszczone miasto Varosha. Warto poznać historię tego miejsca, aby zrozumieć złożoną sytuację Cypru. Dherinia ma również interesujące kościoły i nieczynne wiatraki, które stanowią ciekawy temat do fotografii.
Przylądek Greko: To malownicze miejsce oferuje spokojne, niezaludnione plaże oraz doskonałe warunki do nurkowania w zatoce Konnos. Turyści mogą spacerować wzdłuż pięknego wybrzeża i odkrywać okoliczne jaskinie.
Sotira: Znana z pięknych kościołów, Sotira to miejsce dla miłośników cypryjskiej architektury. Wśród zabytków znajdują się kościół Ayia Mamas z XVI wieku oraz inne historyczne świątynie, które warto zobaczyć.
Potasom Liopetriou: Ta wioska słynie z weneckiej wieży obserwacyjnej oraz malowniczego portu rybackiego, gdzie podobno mieszkał francuski poeta Arthur Rimbaud.
Larnaka: To miasto pełne atrakcji turystycznych, w tym promenady z palmami, luksusowej mariny i fortu, który w lecie zamienia się w scenę teatralną. Kościół Agios Lazaros, poświęcony świętemu, jest jednym z najważniejszych zabytków w Larnace. Turyści mogą również odwiedzić meczet Buyuk Cami oraz Muzeum Pieridesa z bogatymi kolekcjami.
Góry Troodos: Ten region zachwyca pięknem krajobrazów, bogatą przyrodą oraz zabytkami sztuki bizantyjskiej. W Górach Troodos znajdują się liczne szlaki turystyczne, klasztory i kościoły, a także najwyższy szczyt Cypru – Olimp, który przyciąga miłośników górskich wędrówek.
Famagusta: To miasto łączy w sobie elementy grecko-tureckiej kultury. Otoczone weneckimi murami, Famagusta zachwyca swoją architekturą i historią. Warto zobaczyć cytadelę, pałac wenecki oraz wiele innych zabytków, które świadczą o burzliwej przeszłości tego miejsca.
Pogoda
Informacje MSZ