Mołdawia - szczepienia, czy są potrzebne? Poradnik dla turystów.

Szczepienia Mołdawia – kompletny przewodnik dla polskich turystów

Wyjazd do Mołdawii to świetny pomysł na city break w Kiszyniowie, enoturystykę w winnicach albo wyprawę w mniej uczęszczane rejony Europy. Aby podróż była bezpieczna i spokojna, warto zawczasu omówić szczepienia oraz profilaktykę zdrowotną. Mołdawia nie należy do UE/EOG, dlatego system opieki zdrowotnej i ubezpieczenia turystycznego rządzi się innymi zasadami niż w krajach Unii, a standardy sanitarne mogą różnić się między miastem a prowincją. W tym przewodniku znajdziesz odpowiedzi na pytania o wymagania wjazdowe, szczepienia obowiązkowe i zalecane, harmonogram przygotowań, koszty i praktyczne porady dla rodzin, seniorów oraz osób z chorobami przewlekłymi.

Kluczowa wiadomość: Mołdawia zazwyczaj nie wymaga szczepień obowiązkowych od turystów z Polski, ale kilka szczepień jest wyraźnie zalecanych, a dobre ubezpieczenie medyczne z assistance jest absolutnie niezbędne.

Czy szczepienia do Mołdawii są obowiązkowe dla Polaków?

Aktualne wymagania wjazdowe a szczepienia

Przepisy wjazdowe Mołdawii są stosunkowo proste i – w typowych warunkach – nie przewidują obowiązkowych szczepień dla przybyszów z Polski. Warto jednak rozumieć wyjątki, które mogą pojawić się w szczególnych okolicznościach. Po pierwsze, podobnie jak wiele państw, Mołdawia może wymagać udokumentowanego szczepienia przeciw żółtej gorączce, jeśli przylatujesz bezpośrednio z kraju, w którym choroba występuje endemicznie, albo miałeś dłuższy tranzyt w takim kraju. Po drugie, doświadczenia z pandemią COVID-19 pokazały, że przepisy sanitarne mogą się dynamicznie zmieniać (testy, formularze, certyfikaty, ograniczenia wjazdowe), także w zależności od sytuacji epidemiologicznej w regionie.

W praktyce: Mołdawia nie wymaga rutynowo szczepień od obywateli RP; certyfikat żółtej gorączki może być konieczny tylko przy przylocie/tranzycie z krajów ryzyka; sprawdzaj na bieżąco aktualizacje przepisów (COVID-19, inne ogniska) przed wyjazdem.

Źródła oficjalnych informacji

Najbardziej wiarygodne wytyczne znajdziesz w instytucjach krajowych i międzynarodowych. W Polsce są to Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) i Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ). Globalnie warto korzystać z WHO, ECDC oraz – dodatkowo – CDC (sekcja Travelers’ Health). Praktyczne informacje o przepisach wjazdowych znajdziesz także na stronie ambasady Mołdawii i Ambasady RP w Kiszyniowie. Kluczowe jest sprawdzanie daty ostatniej aktualizacji i poziomu ryzyka, ponieważ komunikaty mogą ulegać zmianie.

• GIS: gov.pl/web/gis – Komunikaty dla podróżnych
• MSZ: gov.pl/web/dyplomacja – Informacje dla podróżujących (Mołdawia)
• WHO: who.int – Country profiles, International Travel and Health
• ECDC: ecdc.europa.eu – Aktualne oceny ryzyka w Europie
• CDC: cdc.gov/travel – Travelers’ Health (uzupełniająco)
• Ambasada RP w Kiszyniowie i strona konsularna Mołdawii

Zawsze weryfikuj: datę publikacji, zakres obowiązywania, poziom ryzyka i ewentualne wymagane dokumenty – korzystaj z co najmniej dwóch niezależnych źródeł (np. GIS + MSZ).

Zalecane szczepienia do Mołdawii – co warto rozważyć?

Szczepienia rutynowe (aktualizacja podstawowa)

Podstawą bezpieczeństwa w podróży jest uzupełnienie szczepień rutynowych zgodnych z polskim kalendarzem. Dorosłym często umyka dawka przypominająca DTP, a w dokumentacji bywają luki dotyczące MMR lub polio. Sezon grypowy w regionie (jesień–zima) i okresy zwiększonej transmisji COVID-19 to dodatkowe argumenty, by zadbać o immunizację jeszcze w Polsce.

• DTP (błonica, tężec, krztusiec) – dawka przypominająca co 10 lat (Tdap/Td).
• MMR (odra, świnka, różyczka) – dwie dawki w życiu; jeśli brak potwierdzenia, rozważ doszczepienie.
• Polio – u dorosłych z niepełną historią szczepień: uzupełnienie lub dawka przypominająca.
• COVID-19 – dawki przypominające zgodnie z wiekiem i ryzykiem (aktualne rekomendacje MZ/ECDC).
• Grypa sezonowa – zalecana szczególnie jesienią i zimą oraz u osób z grup ryzyka.

Przed wyjazdem do Mołdawii uzupełnij szczepienia podstawowe – zwłaszcza DTP, MMR, polio, a także rozważ grypę i COVID-19 zgodnie z aktualnymi wytycznymi.

Szczepienia typowo zalecane podróżnym do Mołdawii

Charakter wyjazdu (miasto vs prowincja, gastronomia uliczna, aktywności na łonie natury, długość pobytu) wpływa na profil ryzyka. W Mołdawii zwraca się uwagę na choroby pokarmowo-wodne, ekspozycję na kleszcze oraz kontakt ze zwierzętami.

• WZW A (hepatitis A) – transmisja drogą pokarmowo-wodną; jedna dawka daje szybkie uodpornienie, druga po 6–12 miesiącach utrwala odporność na wiele lat.
• WZW B (hepatitis B) – ryzyko związane z kontaktem z krwią, procedurami medycznymi i kontaktami seksualnymi; standard 0–1–6 miesięcy; możliwe schematy przyspieszone. Opcja łączona: Twinrix (A+B).
• Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM/TBE) – zalecane przy aktywnościach outdoorowych, w lasach i na łąkach; standard 0–1–5–12 miesięcy; dostępne schematy przyspieszone.
• Wścieklizna (profilaktyka przedekspozycyjna) – do rozważenia przy dłuższych pobytach, pracy ze zwierzętami, gorszym dostępie do PEP na prowincji; tradycyjnie 3 dawki (0–7–21/28), w części ośrodków możliwy schemat 2-dawkowy wg wytycznych WHO.
• Dur brzuszny (typhoid) – przy dłuższych wyjazdach, jedzeniu poza sprawdzonymi lokalami, pobycie na prowincji; szczepionka iniekcyjna (1 dawka ≥2 tyg. przed) lub doustna (seria kapsułek, jeśli dostępna).

Najczęściej rekomendowane przed wyjazdem do Mołdawii są: WZW A, rozważnie WZW B (lub preparat łączony), KZM dla miłośników natury, wścieklizna przy zwiększonej ekspozycji oraz dur brzuszny w razie planów poza głównymi miastami.

Szczepienia zazwyczaj niewymagane/nierekomendowane rutynowo

Nie wszystkie szczepionki podróżne mają uzasadnienie w Mołdawii. W regionie nie występuje żółta gorączka, a choroby takie jak cholera czy japońskie zapalenie mózgu nie stanowią typowego ryzyka dla zwykłej turystyki. Meningokoki warto rozważyć w przypadkach szczególnych (np. zamieszkanie w akademiku, wyjazdy grupowe, choroby współistniejące), ale nie są rutynowo zalecane wyłącznie z powodu podróży do Mołdawii.

Standardowy turysta z Polski nie potrzebuje szczepień przeciw żółtej gorączce, cholerze, japońskiemu zapaleniu mózgu ani rutynowo meningokokom – chyba że występują indywidualne wskazania.

Choroby i ryzyka zdrowotne w Mołdawii – kontekst dla decyzji o szczepieniach

Choroby przenoszone przez żywność i wodę

WZW A i dur brzuszny to klasyczne zagrożenia związane z żywnością i wodą w podróży. W Mołdawii standardy sanitarne w miastach są z reguły lepsze niż na prowincji, ale biegunki podróżnych nadal się zdarzają. Unikaj lodu niewiadomego pochodzenia i pij napoje fabrycznie butelkowane. Woda z kranu może nie być wszędzie bezpieczna do picia; w hotelach o wyższym standardzie bywa filtrowana, lecz poza nimi zaleca się ostrożność.

Najlepsza ochrona to połączenie szczepień (WZW A, dur) i higieny żywienia: wybieraj sprawdzone lokale, pij wodę butelkowaną, myj ręce i unikaj lodu z niepewnych źródeł.

Choroby przenoszone przez wektory

Mołdawia nie jest krajem malarycznym. Uwagę warto zwrócić na kleszcze (ryzyko KZM; borelioza – brak szczepionki) oraz komary (sporadyczne przypadki gorączki Zachodniego Nilu). Aktywność kleszczy rośnie od wiosny do wczesnej jesieni, zwłaszcza na terenach zalesionych i łąkach. Repelenty, odzież zakrywająca ciało i regularne przeglądy skóry po spacerach to podstawa.

W Mołdawii nie ma malarii; chroń się przed kleszczami (KZM) i komarami (West Nile) stosując repelenty i odpowiednią odzież; rozważ szczepienie przeciw KZM przy aktywnościach outdoorowych.

Ekspozycje zwierzęce i wścieklizna

Na prowincji i obrzeżach miast można spotkać bezpańskie psy i koty, a także dzikie zwierzęta. Każde pogryzienie, zadrapanie lub polizanie uszkodzonej skóry przez ssaka traktuj jako potencjalną ekspozycję na wściekliznę. Po zdarzeniu natychmiast umyj ranę wodą z mydłem przez co najmniej 15 minut, zdezynfekuj i pilnie zgłoś się do lekarza w celu oceny potrzeby profilaktyki poekspozycyjnej (PEP).

Unikaj kontaktu ze zwierzętami; po ekspozycji natychmiast przemyj ranę i zgłoś się do lekarza; rozważ szczepienie przedekspozycyjne przy dłuższym pobycie lub ryzykownych aktywnościach.

Inne zagrożenia zdrowotne

Zimą dochodzą urazy na oblodzonych chodnikach, latem – odwodnienie i oparzenia UV. Bezpieczeństwo drogowe bywa wyzwaniem poza głównymi trasami. Opieka medyczna w Kiszyniowie bywa na lepszym poziomie niż w małych miejscowościach, ale i tak często wymaga gotówki lub polisy z gwarancją płatności.

Dbaj o nawodnienie i ochronę UV, zachowaj ostrożność na drogach i miej ubezpieczenie z płatnością bezgotówkową, szczególnie poza stolicą.

Jak zaplanować szczepienia do Mołdawii – krok po kroku

Oś czasu przygotowań

Skuteczne szczepienia wymagają czasu na podanie dawek i wytworzenie odporności. Rozpocznij przygotowania odpowiednio wcześnie, aby uniknąć pośpiechu i braków w ochronie.

• 6–8 tygodni przed wyjazdem: wizyta w poradni medycyny podróży, przegląd książeczki szczepień, zaplanowanie dawek (WZW A/B, KZM, dur, wścieklizna).
• Około 4 tygodnie: podanie pierwszych dawek podstawowych (WZW A/B, KZM, dur iniekcyjny).
• 0–2 tygodnie: dawki uzupełniające/przyspieszone (np. KZM), kompletowanie apteczki i dokumentów.

Najlepiej zacząć przygotowania 6–8 tygodni przed wyjazdem; przy braku czasu korzystaj z schematów przyspieszonych po konsultacji z lekarzem.

Schematy i kompatybilność szczepień

Wiele szczepionek można podawać tego samego dnia; żywe szczepionki niepodane równocześnie wymagają zwykle odstępu co najmniej 4 tygodni. W praktyce lekarz optymalizuje harmonogram pod Twoje terminy i ryzyka.

Szczepionka	Schemat standardowy	Schemat przyspieszony (jeśli dostępny)	Minimalny czas do wstępnej ochrony
WZW A	0 + 6–12 mies.	—	≈ 2 tygodnie po 1. dawce
WZW B	0–1–6 mies.	0–1–2–12 mies.	po 2. dawce
KZM (TBE)	0–1–5–12 mies.	0–14 dni–5–12 mies.	ok. 2 tyg. po 2. dawce
Wścieklizna (PrEP)	0–7–21/28 dni	Niektóre ośrodki: 0–7 dni (wg WHO)	po 2–3 dawkach (wg schematu)
Dur brzuszny (iniekcyjny)	1 dawka ≥2 tyg. przed	—	ok. 2 tygodnie

Łącz wiele szczepień w jednej wizycie, ale żywe szczepionki niepodane tego samego dnia rozdziel zwykle o ≥4 tygodnie; szczegółowy plan ustal z lekarzem.

Gdzie się zaszczepić i ile to kosztuje w Polsce

Szczepienia podróżnych wykonują poradnie medycyny podróży (w tym przy stacjach sanitarno-epidemiologicznych), wybrane przychodnie prywatne oraz niektóre punkty szczepień. Ceny różnią się w zależności od regionu, producenta szczepionki oraz marż placówek. Zawsze sprawdź aktualny cennik i dostępność preparatów.

• WZW A: ok. 200–350 zł/dawkę (dorośli), 150–250 zł (dzieci).
• WZW B: ok. 60–120 zł/dawkę (dorośli); preparaty łączone (A+B) 250–400 zł/dawkę.
• KZM: ok. 150–300 zł/dawkę (zależnie od wieku i producenta).
• Wścieklizna (PrEP): ok. 200–350 zł/dawkę.
• Dur brzuszny: ok. 150–300 zł (iniekcyjny); doustny – dostępność zmienna.
• DTP przypominająca: ok. 60–120 zł; grypa: 50–120 zł.

Szczep się w poradni medycyny podróży/Sanepidzie lub sprawdzonej przychodni prywatnej; ceny są orientacyjne i wymagają weryfikacji w aktualnych cennikach.

Dokumentacja i dowody szczepień

Po szczepieniach poproś o wpis do dokumentacji i wydruk potwierdzenia. Międzynarodowa Książeczka Szczepień (ICV, tzw. żółta książeczka) jest standardem do potwierdzenia m.in. żółtej gorączki, ale nadaje się także do zestawienia innych szczepień. W Polsce część danych znajdziesz w Internetowym Koncie Pacjenta (IKP). W podróży trzymaj potwierdzenia przy dokumentach, a skany w chmurze/telefonie.

Wyrobienie ICV, wpisy do dokumentacji i kopie w wersji elektronicznej ułatwią formalności; noś potwierdzenia przy paszporcie/dowodzie.

Szczepienia do Mołdawii dla dzieci, seniorów i osób z chorobami przewlekłymi

Dzieci i nastolatki

U najmłodszych najważniejsza jest zgodność z kalendarzem szczepień (DTP, polio, MMR, WZW B). Dzieci mogą wymagać innych dawek (pediatrycznych) oraz odmiennych schematów. WZW A można podawać od 1. roku życia; szczepionki przeciw KZM mają wersje pediatryczne i są zalecane szczególnie u aktywnych outdoorowo rodzin. Dur brzuszny u dzieci zależy od wieku i preparatu – decyzję podejmuje lekarz.

Sprawdź kalendarz szczepień dziecka i dobierz dawki pediatryczne (WZW A, KZM, ewentualnie dur) po konsultacji z pediatrą/medycyną podróży.

Osoby starsze (60+/65+)

Seniorzy są bardziej narażeni na cięższy przebieg grypy i powikłania infekcyjne. Warto rozważyć szczepienie przeciw pneumokokom oraz – zależnie od wskazań – przeciw półpaścowi. U osób z chorobami współistniejącymi plan szczepień powinien uwzględniać leki, możliwe interakcje i terminy kontroli. Reakcje poszczepienne nie wykluczają wyjazdu, ale dobrze zaplanować podanie dawek z kilkutygodniowym wyprzedzeniem.

Dla seniorów zalecane są co roku grypa, rozważenie pneumokoków i półpaśca; plan ustal z lekarzem rodzinnym, uwzględniając choroby współistniejące.

Choroby przewlekłe, ciąża, immunosupresja

Osoby z obniżoną odpornością i kobiety w ciąży powinny unikać szczepionek żywych (np. MMR), chyba że lekarz zaleci inaczej. Większość szczepionek inaktywowanych (WZW A/B, grypa, TBE, dur iniekcyjny) można rozważyć po ocenie ryzyka i korzyści. Zapasy leków (z receptami), plan działania na zaostrzenia i zaświadczenia medyczne (w języku angielskim) to podstawa bezpiecznej podróży.

Przy ciąży/immunosupresji unikaj szczepionek żywych; preferuj inaktywowane po ocenie ryzyka; zabierz zapas leków i zaświadczenia medyczne.

Alergie i przeciwwskazania

Przed szczepieniem zgłoś lekarzowi alergie na białko jaja, lateks, antybiotyki (np. neomycyna) i wcześniejsze reakcje poszczepienne. W razie wątpliwości można rozważyć obserwację po szczepieniu lub alternatywne preparaty.

Podaj pełną listę alergii i wcześniejszych reakcji – pozwoli to dobrać bezpieczny preparat i miejsce podania.

Profilaktyka nieswoista w Mołdawii – co poza szczepieniami?

Higiena żywności i wody

Wybieraj lokale o dobrej reputacji, jedz dania świeżo przygotowane i dobrze wysmażone. Pij wodę butelkowaną, unikaj lodu z niepewnego źródła. Częste mycie rąk i żele antybakteryjne zmniejszają ryzyko biegunek. Warto spakować doustne płyny nawadniające (ORS) i probiotyk, stosowany zgodnie z zaleceniami.

Stawiaj na wodę butelkowaną, świeże potrawy i higienę rąk; miej w apteczce ORS i sprawdzony probiotyk.

Ochrona przed kleszczami i komarami

Repelenty z DEET (20–30%) lub icaridinem/picaridinem, długie rękawy i spodnie, jasna odzież oraz moskitiery to skuteczna bariera. Po powrocie ze szlaku obejrzyj całe ciało. W razie ukąszenia kleszcza usuń go szybko pęsetą, a miejsce zdezynfekuj.

Używaj repelentów, zakrywającej odzieży i sprawdzaj skórę po spacerach; szybkie usunięcie kleszcza ogranicza ryzyko zakażenia.

Kontakt ze zwierzętami i pierwsza pomoc po ekspozycji

Nie dokarmiaj i nie głaszcz zwierząt. Po pogryzieniu/zadrapaniu natychmiast płucz ranę wodą z mydłem (≥15 min), odkaź i zgłoś się do lekarza. Profilaktyka poekspozycyjna (PEP) może obejmować serię szczepień i – w niektórych przypadkach – immunoglobulinę.

Po ekspozycji na ślinę/ugryzienie ssaka działaj od razu i zgłoś się po PEP; prewencja to unikanie kontaktu ze zwierzętami.

Apteczka podróżna do Mołdawii

Skonfiguruj apteczkę pod plan wyjazdu i zdrowie domowników. Zapas leków stałych zapakuj w oryginalne opakowania z etykietą.

• Przeciwbólowe/przeciwgorączkowe, leki na przeziębienie
• ORS, środki na biegunkę, elektrolity
• Repelent, krem po ukąszeniach, filtr UV
• Plastry, opatrunki, środek odkażający, pęseta do kleszczy
• Leki własne + recepty/zaświadczenia

Apteczka to niezbędnik: ORS, środki na biegunkę, repelent, opatrunki i leki przewlekłe z receptami.

Ubezpieczenie zdrowotne a wyjazd do Mołdawii

Dlaczego EKUZ nie działa w Mołdawii

Mołdawia nie jest w UE/EOG, dlatego Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) nie obowiązuje. Koszty leczenia, transportu medycznego czy ewentualnej ewakuacji pokrywasz sam, jeśli nie masz polisy turystycznej. Nawet w stolicy opieka prywatna potrafi być kosztowna, a na prowincji może być wymagane rozliczenie gotówkowe.

Koniecznie wykup ubezpieczenie medyczne z assistance – bez EKUZ wszystkie koszty spadają na Ciebie.

Jakie ubezpieczenie wybrać

Wybierz polisę z wysoką sumą kosztów leczenia (min. 200–300 tys. zł), całodobowym assistance, pokryciem transportu medycznego do Polski, NNW i OC w życiu prywatnym. Jeśli planujesz degustacje alkoholu lub sporty (np. trekking, rower), sprawdź wyłączenia i wykup odpowiednie rozszerzenia. Osoby przewlekle chore niech upewnią się, że polisa pokrywa zaostrzenia chorób.

Polisa powinna obejmować: leczenie, assistance 24/7, transport do Polski, NNW, OC oraz właściwe rozszerzenia (alkohol, sporty, choroby przewlekłe).

Dokumenty i numer alarmowy

Noś przy sobie polisę (papier lub aplikację) i numer alarmowy ubezpieczyciela. W Mołdawii numerem alarmowym jest 112. Zapisz też adres i telefon do Ambasady RP w Kiszyniowie.

Miej pod ręką polisę i numer alarmowy ubezpieczyciela; w nagłych wypadkach dzwoń pod 112.

Formalności dodatkowe i praktyczne informacje dla turystów

Leki i przewóz przez granicę

Leki przewoź w oryginalnych opakowaniach, a na preparaty z substancjami kontrolowanymi (np. opioidowe przeciwbólowe) zabierz zaświadczenie lekarskie w języku angielskim. Ilość dostosuj do czasu pobytu z marginesem bezpieczeństwa.

Pakuj leki w oryginalnych opakowaniach i zabierz zaświadczenia na leki kontrolowane.

Rejestracja podróży i kontakty

Rozważ rejestrację w systemie Odyseusz (MSZ), co ułatwi kontakt w sytuacjach nadzwyczajnych. Zapisz dane Ambasady RP w Kiszyniowie oraz lokalne numery alarmowe.

Zarejestruj wyjazd w Odyseuszu i zapisz kontakty do Ambasady RP.

Placówki medyczne i język

W razie potrzeby szukaj pomocy w większych szpitalach w Kiszyniowie lub renomowanych klinikach prywatnych. Poza językiem rumuńskim powszechny jest rosyjski; angielski bywa ograniczony. Przygotuj podstawowe informacje medyczne po angielsku (alergie, choroby, leki).

Preferuj większe placówki w stolicy i miej angielski opis medyczny (alergie, leki, choroby).

Szczepienia Mołdawia – najczęstsze błędy i jak ich uniknąć

Zbyt późne rozpoczęcie szczepień

Pośpiech utrudnia realizację schematów (zwłaszcza KZM, WZW B) i skraca czas na wytworzenie odporności.

Zacznij przygotowania 6–8 tygodni przed wyjazdem.

Pomijanie przypominających dawek DTP/MMR

Dorosłym często umyka dawka przypominająca DTP i brak drugiej dawki MMR w dokumentacji.

Sprawdź i uzupełnij DTP/MMR przed podróżą.

Brak ubezpieczenia z assistance

Bez EKUZ koszty leczenia i transportu mogą być bardzo wysokie, a gotówka wymagana od ręki.

Wykup ubezpieczenie z wysoką sumą kosztów leczenia i assistance 24/7.

Bagatelizowanie ochrony przed kleszczami

Brak repelentu i kontroli skóry zwiększa ryzyko KZM i boreliozy.

Stosuj repelenty, odzież ochronną i rozważ szczepienie przeciw KZM.

Aktualne zalecenia i źródła wiedzy (aktualizuj przed publikacją)

Linki i dokumenty

Aktualne wskazówki znajdziesz tu: GIS (gov.pl/web/gis), MSZ – Informacje dla podróżujących (gov.pl), WHO (who.int), ECDC (ecdc.europa.eu), CDC Travelers’ Health (cdc.gov/travel). Sprawdzaj również komunikaty Ambasady RP w Kiszyniowie i służb Mołdawii.

Korzystaj z GIS, MSZ, WHO, ECDC i – uzupełniająco – CDC; zapisuj źródła i daty.

Jak weryfikować informacje i daty aktualizacji

Przed wyjazdem przejdź checklistę: kiedy ostatnio aktualizowano zalecenia, czy są lokalne ogniska chorób (np. WZW A, West Nile), czy przywrócono wymagania sanitarne (maski, testy), czy zmieniły się zasady tranzytu. Porównaj co najmniej dwa źródła i w razie wątpliwości zadzwoń do poradni medycyny podróży.

Zawsze sprawdzaj datę aktualizacji i porównuj co najmniej dwa źródła przed podjęciem decyzji.

FAQ – Szczepienia do Mołdawii

Czy są obowiązkowe szczepienia do Mołdawii dla Polaków?
Nie – z wyjątkiem sytuacji, gdy przylatujesz/tranzytujesz z kraju ryzyka żółtej gorączki, kiedy może być wymagany certyfikat.

Jakie szczepienia są najbardziej zalecane do Mołdawii na tygodniowy wyjazd?
Uzupełnienie rutynowych (DTP, MMR, polio) oraz WZW A; rozważ WZW B, KZM (gdy planujesz naturę) i dur brzuszny przy prowincji/street food.

Czy w Mołdawii jest malaria? A West Nile? Czy potrzebna chemio- lub repelentowa profilaktyka?
Malarii nie ma. West Nile bywa sporadyczny – stosuj repelenty, moskitiery i odzież ochronną; chemioprofilaktyka nie jest potrzebna.

Czy potrzebuję szczepienia na żółtą febrę przy przesiadce w Stambule/innym kraju?
Tranzyt w krajach bez żółtej gorączki (np. Turcja) nie wymaga certyfikatu. Jeśli przesiadka jest w kraju ryzyka i trwała >12 h/wychodziłeś z tranzytu – sprawdź przepisy.

Kiedy najpóźniej mogę się zaszczepić przed wyjazdem?
Najlepiej 6–8 tygodni wcześniej. Minimalnie – 2 tygodnie dla WZW A i duru; KZM i WZW B mają schematy przyspieszone, ale im wcześniej, tym lepiej.

Czy dzieci muszą mieć dodatkowe szczepienia?
Najpierw kalendarz (DTP, MMR, polio, WZW B). Do rozważenia: WZW A, KZM (wersje pediatryczne), dur – decyzja z pediatrą.

Ile kosztują szczepienia do Mołdawii i gdzie je zrobić w Polsce?
W poradniach medycyny podróży/Sanepidzie i przychodniach prywatnych; koszt orientacyjny: WZW A 200–350 zł/dawkę, KZM 150–300 zł/dawkę, wścieklizna 200–350 zł/dawkę, dur 150–300 zł, DTP 60–120 zł.

Czy woda w kranie w Mołdawii jest bezpieczna do picia?
Bywa różnie; zaleca się wodę butelkowaną i ostrożność z lodem, szczególnie poza dużymi hotelami.

Czy EKUZ działa w Mołdawii? Jakie ubezpieczenie wykupić?
EKUZ nie działa. Wybierz polisę z wysoką sumą kosztów leczenia, assistance 24/7, transportem do Polski, NNW i OC, z odpowiednimi rozszerzeniami.

Co robić po ugryzieniu przez psa/kleszcza w Mołdawii?
Pies: płucz ranę ≥15 min, odkaź, pilnie do lekarza (ocena PEP). Kleszcz: usuń szybko pęsetą, zdezynfekuj, obserwuj miejsce i samopoczucie; przy objawach – do lekarza.

Czy potrzebne są testy lub certyfikaty COVID-19?
Obecnie zazwyczaj nie, ale przepisy mogą się zmienić – przed wyjazdem sprawdź aktualne informacje GIS/MSZ/WHO/ECDC.